De corporatiesector ligt onder een vergrootglas. Dat biedt ook kansen, stelde voorzitter Pim Hogenboom tijdens de opening van het congres Vernieuwing Verbinden. “Willen we het vertrouwen terugwinnen, dan kunnen we niet anders dan zo goed mogelijk ons werk doen. Sámen.”
Op de dag van het Corpovenista-congres in Den Bosch, op 17 maart, stemde de Eerste Kamer in met de herziening van de Woningwet die het corporatiebestel ingrijpend hervormt. De presentatie van het eindrapport over de parlementaire enquête naar woningcorporaties, in oktober vorig jaar, ligt nog vers in het geheugen.
“Het zuur is nog niet voorbij. We kijken vandaag vooruit. We presenteren initiatieven die de sector als geheel professionaliseren. In die vernieuwing zoeken we verbinding. Samen bereik je meer dan alleen,” aldus Hogenboom.
Kopgroepen
Voorbeelden genoeg. Zo is er de Kopgroep Maatschappelijke Kamer, een samenwerking tussen vijf corporaties die heeft uitgezocht wat corporaties anders doen dan commerciële verhuurders én wat hun maatschappelijke prestaties zijn. Binnen een andere kopgroep, die van de Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) brengen corporaties in kaart wat de opbrengsten zijn van investeringen in leefbaarheid en maatschappelijk vastgoed. En twaalf betrokken volkshuisvesters schreven een toekomstverkenning onder de titel ‘Vooruit naar de Kern’.
Thema’s als betaalbaarheid, bereikbaarheid en kwaliteit blijven onverminderd actueel, aldus Hoogenboom. In deze nieuwe tijd spelen transparantie (laten zien wat je doet) en verantwoording (uitleggen wat je doet) een steeds grotere rol. Daarvoor zijn onder meer de Transparantie-tool en de Aedes Benchmark ontwikkeld. “We moeten onze stakeholders, zoals de gemeente, meer meenemen in ons verhaal”.
Samen in een karavaan
Het Corpovenista-congres is één van de manieren om deze nieuwe inzichten te delen binnen de sector. Maar hoe zorg je ervoor dat de deelnemers ná het congres echt profijt hebben van de opgedane kennis? Organisatieveranderaar An Kramer en schrijver van het boek ‘De zaal uit’ nam de deelnemers mee in haar verhaal over nomadisch denken. “De veranderingen gaan tegenwoordig zo snel dat, als je de zaal uitloopt, de wereld er bij wijze van spreken al weer anders uitziet.”
Haar antwoord? “Juist omdat er continue veranderingen zijn, moet je toegerust zijn om met die veranderingen om te gaan. Ik gebruik de metafoor van nomaden die altijd onderweg zijn en die thuis bij zich hebben. Processen, ook binnen de corporatiesector, zijn complex en onvoorspelbaar. Trek daarom samen op in de karavaan en deel je kennis. Vroeger hield je kennis voor jezelf, want kennis was macht. Nu geldt: macht is wie je kent.”
Netwerken
Kramer onderbouwde haar verhaal met een kort experiment. Met bijna 200 toehoorders in de zaal, ieder met gemiddeld 500 Linkedin-contacten, heeft iedereen toegang tot een netwerk van 10.000 personen. “Stel aan u buurman of buurvrouw een vraag waarbij u een andere professional kan gebruiken. Help elkaar door uw eigen netwerk in te zetten. En kent u iemand die uw buurman kan helpen, bel direct op en geef uw telefoon door. Nú, boter bij de vis!”
Die oproep was niet aan dovemans oren gericht, constateerde Kramer. “Het gevaar van netwerken is dat, als je er eenmaal mee begint, niet meer mee wilt stoppen.”
Geen woorden maar daden
Tijdens de 22 workshops (in drie ronden) zetten de deelnemers deze lijn voort. Zij droegen onder meer zelf oplossingen aan, waarmee collega-corporaties – al dan niet direct – hun voordeel kunnen doen. De derde workshop van Vooruit de Kern heette niet voor niets: Geen woorden, maar daden. Concrete initiatieven waren onder meer: de inzet van een Wooncoach, de toepassing van een digitale WoonApp, flexibel huren en de wooncoöperatie, waarbij de corporatie een verhuurde woning inclusief grond in erfpacht uitgeeft.
Tijdens de afsluitende borrel maakte voorzitter Pim Hoogenboom met een microfoon in de hand nog een rondje langs de deelnemers. Gaan zij met nieuwe inzichten de zaal uit? Tijdens de workshop ‘Meer zeggenschap voor bewoners’ viel Rian Peeters, senior beleidsadviseur bij Tiwos, in ieder geval één ding op. “Huurders blijken vaak veel verder te willen gaan in vernieuwing dan menig corporatie-collega.”