Hoe kan het dat Nederland met zo’n rijke woningbouwtraditie geen oplossing heeft voor het woningtekort? Tijdens de Discussiedagen Sociale Huisvesting, op 23 en 24 september te Zeist, werden bevlogen beleidsstrategen uitgenodigd om hier een antwoord op te formuleren en met oplossingen te komen. 

We leven in een land met een enorme traditie op het gebied van de stedenbouw en volkshuisvesting en met een geweldige welvaart die in de afgelopen decennia gegroeid is. Ondanks de grote vraag blijft het aantal nieuwbouwwoningen de afgelopen jaren stelselmatig achter bij de doelstelling en zien we een groeiend aantal dak- en thuislozen. Het blijkt steeds ingewikkelder voor starters en woningzoekenden om een huis te bemachtigen, wachttijden lopen op en we constateren een toename van de concentratie van kwetsbare personen en huishoudens in de meest kwetsbare wijken. Het woonbeleid heeft geleid tot een zeer complex systeem met zeer veel belanghebbenden, waardoor een oplossing voor het woningtekort niet zomaar gevonden is. Desondanks gingen meer dan 40 denkers uit het wonen die uitdaging aan. Ze werkten hun ideeën vooraf uit in een paper en bespraken ze meer diepgaand tijdens de discussiedagen.

De aftrap van de bijeenkomst werd genomen door hoogleraar Marja Elsinga van de faculteit Bouwkunde van de TUDelft. Er wordt naar haar idee te weinig nagedacht over onze waarden en overtuigingen in het zoeken naar oplossingen voor het woningtekort. Volgens haar kijken we teveel gekeken naar financiële en wetgevende kaders. In haar multidisciplinaire onderzoeksprogramma ‘One Million Homes’ neemt de zoektocht naar onderliggende waarden een belangrijke plaats in. “Als we met elkaar de discussie starten over wat goed wonen en een goed huis voor ons betekent, welke waarden hieraan ten grondslag liggen, dan kunnen we misschien wel tot oplossingen komen. Kunnen we die waarden misschien ook aan een ander woonproduct koppelen? Een woonproduct dat beter bijdraagt aan de strijd tegen het woningtekort”, aldus Elsinga.

In het verlengde hiervan kwam via verschillende bijdragen van deelnemers de discussie over de woninggrootte tijdens de discussiedagen terug. We verwonen nu 65m2 per persoon, in tijden van schaarste. Begin vorige eeuw was dat nog 8m2 per persoon. Wat is rechtvaardig op plekken van schaarste? En welke overtuigingen liggen hieraan ten grondslag?

Aandacht voor overtuigingen was er ook als het gaat om woningtekorten voor mensen in een kwetsbare positie. Nederland kent inmiddels meer dan 30.000 dak- en thuislozen. Nog maar al te vaak vergeten we ‘de bedoeling’, vallen mensen tussen wal en schip en belanden op straat.

Meer lezen? Download de Paperbundel Discussiedagen 2020: ‘Oplossingen voor het Woningtekort’