Wat zie je als je vanuit verschillende brillen naar Amsterdam Zuidoost kijkt? Maandagmiddag 23 november plaatsten we ons vergrootglas op Amsterdam Zuidoost.
Wouter van Gent (Universiteit van Amsterdam) leerde ons tijdens de bijeenkomst, die zo’n 80 deelnemers trok, kijken door de bril van instroom en uitstroom van bewoners. Wie zijn er de afgelopen jaren uit Zuidoost vertrokken, wie zijn er gekomen en wat zegt dat over de functie die de verschillende buurten in Zuidoost hebben?
Zo zagen we dat Zuidoost rijk is aan veel verschillende type buurten. Opvoedbuurten waar vooral gezinnen wonen met kinderen, buurten waar veel tweeverdieners wonen (de zogenaamde ‘stabiele werkbuurten’). En leerden we dat Zuidoost een van de weinig plekken in Amsterdam is, waar je nog terecht kunt als student of wanneer je snel woonruimte nodig hebt, bijvoorbeeld na een scheiding (de zogenaamde starters- en vluchtheuvelbuurten) (Bekijk hier de presentatie)
Kees Leidelmeijer (Infact.Research) gaf ons een bril waardoor we de sociale en fysieke context van buurten beter konden bekijken: wie wonen er nu in die wijken, wie zijn het die deels de veerkracht van de wijk bepalen? Een interessante ontdekking die uit het onderzoek naar voren lijkt te komen, is dat een grotere culturele diversiteit de veerkracht van een buurt vaak ondermijnt, omdat de sociale cohesie er te beperkt is. 
Wouter van Gent herkent vanuit buitenlands onderzoek het verschijnsel. “Als je dezelfde gewoontes en gebruiken met elkaar deelt, dan ontstaat sociale cohesie makkelijker vanzelf. Soms zie je dat in buurten met veel diversiteit het prima gesteld is met de sociale cohesie, maar het komt ook voor dat dat niet zo is“, aldus van Gent tijdens de bijeenkomst.
David Stalpers en Vincent Verbiest namen ons mee naar de klei: wat zie je als je dagelijks in de wijk rondloopt? Zij herkenden zich lang niet altijd in de bevindingen van de onderzoekers. ‘Er is al zoveel veranderd en we zien zoveel veerkracht“, aldus Stalpers.
Vincent Smit (Fellow lector Grootstedelijke Ontwikkeling Haagse Hogeschool) droeg een samenvattend slotakkoord voor, die voor een ieder die geinteresseerd is in de ontwikkeling van buurten en de rol van gemeenten en corporaties hierin, interessante denkrichtingen aanreikt. Want zijn kwetsbaren nu een probleem, of hebben ze een probleem? Ook hamert hij op het belang van een werk aan een lokale kennisinfrastructuur om niet terug te hoeven vallen om algemeen geldende wijsheden rondom buurtvorming, die lokaal nooit helemaal passend zijn.
De Regio als Garderobe is een grootschalig onderzoek van de Universiteit van Amsterdam dat meerjarig naar de in- en uitstroom van buurten heeft gekeken, en heeft bekeken welke functies zij vervullen als zijnde buurten die een specifieke rol hebben in een regionale context. Zij onderscheiden daarbij verschillende type buurten, zoals de vluchtheuvelbuurt, waar mensen die bijvoorbeeld net gescheiden zijn of anderszins tijdelijk woonruimte nodig hebben (denk aan studenten) een plekje vinden. Bekijk voor meer informatie het kaartmateriaal op onze site, of bestel het boek.
Het Veerkracht-onderzoek van In.Fact.Research en Circusvis (kwetsbare wijken worden kwetsbaarder en dat zijn veelal wijken met veel corporatiebezit), dat landelijk veel aandacht trok, verscheen in 2018 en kreeg dit jaar een update. Ook is er op lokaal niveau inmiddels veel nieuw lokaal onderzoek aan gekoppeld. Zo ook in Amsterdam, waar Ymere naar aanleiding van het Veerkrachtonderzoek aanvullend onderzoek heeft laten uitvoeren, speciaal gericht op de wijken waar Ymere veel bezit heeft.
Bekijk de presentatie (gesplitst in Deel A en Deel B vanwege de bestandsgrootte) van Kees Leidelmeijer gericht op de Metropoolregio Amsterdam, en zijn presentatie over Amsterdam Zuidoost (eveneens gesplitst in Deel A en Deel B).
Tijdens de middag maakten we ook gebruik van een Jamboard, waarin we tijdens deelsessies op zoek gingen naar de verwondering van de deelnemers en de voor hen belangrijkste inzichten vanuit de onderzoeken. Bekijk hier het Jamboard van de middag.