Volgens Annemieke Roobeek, hoogleraar Strategie en Transformatiemanagement aan Nyenrode, moeten corporaties juist nu uit hun schulp kruipen. Ze kunnen samen met andere partijen veel meer bereiken dan ze nu soms denken.
Dit was de belangrijkste boodschap die Roobeek de aanwezige strategen en bestuurders tijdens het strategieseminar op vrijdagmiddag 11 december wilde meegeven. Het seminar vond plaats in het Amstelpanorama in hartje Amsterdam.
Door alle nieuwe wetgeving vanuit de rijksoverheid en het beschadigde imago van de sector hebben corporaties de neiging om zich naar binnen te keren, zo concludeerde Roobeek. ‘Maar dat brengt geen innovaties op gang. Ik geloof in grote sprongen, in vergezichten. Door alle ontwikkelingen zijn corporaties geneigd niet verder te kijken dan het heden en de nabije toekomst. Maar voor echte verandering is een blik naar buiten, gericht op de horizon, noodzakelijk.’ Ze onderstreepte daarbij het belang van strategische kennisplatforms als Corpovenista: ‘Een club als Corpovenista is echt nodig om als strateeg met anderen te kunnen werken aan deze vergezichten.’
Roobeek vroeg de deelnemers eerst om met elkaar de meest prangende vraagstukken van dit moment te formuleren. Dat mochten grote thema’s zijn. ‘Je hoeft als corporatiesector niet de sleutel tot de oplossing van een vraagstuk te vormen. Je moet weten wat je bijdrage kan zijn, en hoe je die kunt vormgeven.’ Grote thema’s kwamen er ook op tafel: de ongedeelde samenleving, de vergrijzing, de teruglopende ondersteuning van mensen met een zorgbehoefte in combinatie met leefbare wijken.
Innovatieve vraag ontbreekt
Vervolgens was het aan de deelnemers om het netwerk van partners die nodig zijn om tot een verbetering van deze vraagstukken te komen, in kaart te brengen. Dit noemt zij een ecosysteem. De essentie van een ecosysteem is dat heel verschillende bedrijven en organisaties rondom een groot vraagstuk bij elkaar worden gezet, waardoor doorbraakinnovaties mogelijk worden. ‘Wat opvalt is dat corporaties al met heel veel partijen die nodig zijn om tot verbeteringen te komen samenwerken’, reageert Martine van Sprundel van Woonbron als ze tijdens de terugkoppeling vanuit verschillende werkgroepen hoort welke partijen worden genoemd om tot innovaties te komen . ‘Een belangrijke constatering’, oordeelde Roobeek. ‘Maar wellicht ontbreekt dan de onderliggende innovatieve vraag.’
Volgens Roobeek hebben de aanwezigen, juist in hun functie als strateeg of bestuurder, een goede mogelijkheid om samen met partners van buiten deze innovatieve vragen te formuleren. ‘Daar zijn webbers voor nodig. Webbers zijn mensen die intern mandaat en directe lijnen met het bestuur hebben, die ontwikkelingen in hun maatschappelijke context kunnen plaatsen en de samenwerking met andere partijen kunnen opzoeken. Zij verbinden buiten met binnen en andersom.’
Voorzitter Pim Hogenboom zegde aan het einde van de bijeenkomst toe komend jaar in Corpovenista-verband met de innovatieve vragen aan de slag te gaan. ‘We hebben daar nu goede handvatten voor aangereikt gekregen’, aldus Hogenboom.
Een eerste actie staat gepland voor volgend jaar. ‘Dan zullen we de samenhang van de onderzoeken die Corpovenista in de afgelopen jaren heeft voortgebracht en de grote opgaven waar onze samenleving nu voor staat, analyseren.’
Over prof. dr. Annemieke Roobeek
Prof. dr. Annemieke Roobeek is hoogleraar Strategie en Transformatiemanagement aan Nyenrode Business Universiteit. Ze is oprichter van netwerkorganisatie MeetingMoreMinds (1999) en heeft veel ervaring met en in de sector. Zo formeerde in 2009 Refill (een actief netwerk van 25 ondernemingen die leegstand aangrijpen voor multifunctionele herbestemming en aanpassingen in de ruimtelijke omgeving) en bekleedde ze diverse bestuursfuncties in de sector (o.a. Aedes, DIGH).