Op donderdagmiddag 8 april verkenden we – in een vervolg op ons Trendgesprek 2021 – de trends afnemende cohesie en toenemende groepsvorming in relatie tot privacy.

Privacydeskundige dr. Bart van der Sloot, verbonden aan de Universiteit Tilburg, nam ons mee in de wereld van drones, deep fakes en slimme camera’s. En de impact hiervan op corporaties en polarisatie in buurten.

Burgers hebben toegang tot digitale technieken, drones en slimme camera’s. Buurtgenoten kunnen elkaars privacy dan ook in vergaande mate schenden. Little Brother is Watching You. Maar door de infraroodcamera kan ook de buurman worden geïdentificeerd die steeds zijn huisvuil in de groenbak dumpt. Digitale technieken zorgen voor zowel een toename als een afname van sociale cohesie. Buurtapps worden gebruikt voor het organiseren van evenementen, voor het veilig houden van de straten en voor het ondersteunen van hulpbehoevenden. Maar door het gebrek aan werkelijke interactie kunnen digitale contacten ook al vrij snel ontaarden in scheldpartijen. Buurtpreventieapps worden niet zelden plaatsen waar vreemdelingenhaat en discriminatie op worden geventileerd (wat doet die donkere jongen in onze wijk?) en ook kunnen burgers met een handomdraai hun eigen werkelijkheid genereren. Deepfake video’s en geluidsfragmenten worden steeds vaker tussen burgers onderling ingezet om elkaar belachelijk te maken of zelfs onterecht van strafbare feiten te beschuldigen.

Van der Sloot: ‘Woningcorporaties zullen hier steeds vaker mee te maken krijgen. Denk aan ‘bewijsmateriaal’ tegen een bewoner die je liever ziet vertrekken.’ Nog gevaarlijker wordt het als met deze middelen haat tussen groepen op lokaal niveau wordt aangewakkerd. ‘Hier heeft Interpol onlangs ook voor gewaarschuwd, juist ook op lokaal niveau. Het kan polarisatie in de hand werken. ‘

Welke rol hebben woningcorporaties hierin? En welke rol willen corporaties hierin pakken? Dit verkenden we met elkaar in verschillende breakoutsessies. Samenwerking en het delen van ervaring, daar bleek behoefte aan. Actief faciliteren van digitale technieken en interacties om het gebruik daarvan zoveel mogelijk in goede banen te leiden; niet iedereen was hier voorstander van. Je actief mengen in ene buurtapp betekent ook dat er een duidelijke visie en beleid op moet zijn. Niet iedere corporatie wil zover gaan of is hier al klaar voor, zo bleek tijdens de sessie.

Meer weten over Trends? Raadpleeg ons Trendraamwerk, dat jaarlijks aan de actualiteit wordt aangepast.