Jongens van de Tekeningen

Thema: Verhuisgedrag van huurders

Goedkoop scheefwonen na 5 jaar vanzelf gehalveerd

Bijna de helft van de huurders van corporatie huurders stroomt binnen 5 jaar na verhuring door naar een volgende woning. Verandering in hun huishouden spelen daarbij een grotere rol dan hun inkomen, zo blijkt uit onderzoek in drie grootstedelijke regio’s.

In opdracht van het ministerie van BZK, Kennisplatform Corpovenista en de Stadsregio Amsterdam deed RIGO onderzoek naar de ontwikkelingen in de kenmerken van huurders nadat ze een corporatiewoning zijn gaan huren. Hoe verandert hun huishouden, hoe ontwikkelt hun inkomen zich en hoe lang blijven ze in de woning wonen? Om die vragen te beantwoorden zijn gegevens over corporatiewoningen en hun huurders over een lange reeks van jaren geanalyseerd. Het onderzoek vond plaats in drie regio’s: Haaglanden, de regio Amsterdam en Rijnmond.


Uit het onderzoek blijkt dat de inkomensontwikkeling weinig invloed heeft op de verhuisbeslissingen van corporatiehuurders. Huurders gaan vooral verhuizen als de samenstelling van hun huishouden verandert, waardoor de woning niet meer past bij het aantal leden. Daarbij speelt ook de grootte van de woning een rol: huurders van kleine woningen stromen eerder door wanneer hun huishouden verandert, dan huurders van grote woningen, die meer flexibiliteit bieden.

Goedkoop scheefwonen na 5 jaar vanzelf gehalveerd
Uit de resultaten komen grote verschillen naar voren tussen diverse groepen huurders. Bij jonge huurders is de dynamiek het grootst: hun inkomen en huishouden groeit het meest en zij verhuizen het snelst. Oudere huurders zijn relatief honkvast; bij hen neemt het inkomen en het aantal leden van het huishouden op den duur juist af. Van de goedkope scheefwoners – hiermee bedoelen we corporatiehuurders met een midden- of hoger inkomen die in een woning met een huur tot de huurtoeslaggrens wonen –  is 35% na 5 jaar vertrokken en van de rest behoort een derde inmiddels tot de doelgroep met een inkomen tot €35.739.

Het onderzoek laat ook zien dat goedkope scheefheid vooral voorkomt bij grote woningen. Ook vinden bij grote woningen relatief veel verschuivingen plaats, met name van doelgroep met een inkomen tot €35.739 naar scheefwoner.

Ons size fits all?
Het onderzoek werpt een nieuw licht op de rol die woningcorporaties spelen in de wooncarrières van huishoudens. Is de sociale huurvoorraad  bedoeld om huishoudens levensloopbestendig te huisvesten, zodat zij lange tijd dezelfde woning kunnen bewonen, ondanks veranderingen in hun leven? Of zouden corporaties passend moeten huisvesten, waarbij huishoudens moeten doorstromen zodra ze niet meer tot de doelgroep behoren qua inkomen of huishoudensgrootte. Bij elk van deze richtingen horen verschillende beleidskeuzes met betrekking tot woningbouw, toewijzing, contractduur en huurbeleid.

Rapport:  Dynamiek van corporatiehuurders. Longitudinaal onderzoek in drie stedelijke regio’s.

 

Ander Corpovenista-onderzoek naar verhuisdynamiek

In het voorjaar van 2015 rondde Rigo in opdracht van Corpovenista het ‘Meer beweging op de woningmarkt. Hoe, waar, waarom en voor wie?‘ af. Het onderzoek verschaft een samenhangend beeld van het ‘doorstromingsprobleem’ op de Nederlandse woningmarkt. Het draagt bij aan de verzakelijking van discussies hierover: het scheiden van kleine en grote problemen en het begrijpen van de samenhang tussen verschillende segmenten. Ook kan wat betreft mogelijke ingrepen het kaf van het koren gescheiden worden. Aansluitend zijn op dit thema regionaal georiënteerde werkcolleges, bedoeld voor leden van de aangesloten corporaties en haar partners, georganiseerd. Doel van de werkcolleges: Corpovenista-deelnemers en haar partners kennis te laten nemen van de bevindingen vanuit onderzoek en om samen de vertaalslag te maken vanuit het onderzoek naar de regionale praktijk en de regionale opgaven.

Zes kansrijke mogelijkheden om de sociale voorraad te flexibiliseren

In de afgelopen jaren zijn al veel pogingen tot flexibiliseren ondernomen. Corpovenista heeft dit jaar samen met Platform 31 ook bekeken welke creatieve interventies in de toekomst kansrijk zijn. Het onderzoek noemt zes mogelijke oplossingsrichtingen:

1. Periodiek passendheid toetsen
2. Tijdelijke huurcontracten, al is dit slechts beperkt mogelijk
3. Samen in 1 huis, al is Nederland dit nog niet gewend
4. Leegstaand vastgoed gebruiken als woningen, dit biedt kansen.
5. Actieve bemiddeling voor woningzoekenden
6. Andere woningtoewijzing, het systeem van inschrijfduur leidt tot minder dynamiek.

Publicaties